Wielu Polaków po przyjeździe do UK zderza się z nieco inną niż w Polsce rzeczywistością. Jednym z powodów jest stosowanie jednostek imperialnych w Wielkiej Brytanii. Z uwagi na wielokulturowość w większości miejsc, jak na stacjach benzynowych, czy w marketach jest stosowany system metryczny, jednak i tu zdarzają się wyjątki. Właśnie, dlatego warto poznać system imperialny.
Jednostki objętości w UK
Jednostki objętości stosowane w Wielkiej Brytani dzielą się na te dotyczące produktów stałych/ suchych (z ang. dry) oraz cieczy (z ang. wet).
Produkty ciekłe
1 uncja płynu (fluid ounce) [fl oz] = 28,413 ml
1 gill = 5 uncji płynu (fluid ounces)
1 cup = 2 gills , czyli ok 284 ml
1 pinta (półkwarta) (pint) [pt] = 2 cups = 4 gills = 20 fluid ounces, czyli 0,568261 litra. –jednostka powszechnie stosowana, to właśnie w pinkach kupimy mleko w sklepie, czy piwo w pubie
1 kwarta (quart) [qt]
1 brytyjska kwarta (UK quart) = 2 UK pint = 40 UK fluid ounces
1 galon (gallon) [gal] = 4 kwarty, czyli około 4,5 litra. Ceny paliw na stacjach są podane w litrach, jednak z galonami możemy się często spotkać w informacjach o spalaniu paliwa przez pojazdy ( miles per galon [MPG], czyli ile mil przejedziemy na 1 galonie).
Produkty stałe
Peck – są to 2 galony.
Kenning – są to 2 pecksy = 4 galony.
Buszel – po angielsku bushel= 8 galonom.
Quarter – odpowiada 8 buszlom, czyli 16 galonom
Jednostki długości w UK
1 cal (inch) [in] = 3 barleycorns (3 ziarna jęczmienia) = 25,4 mm (cal międzynarodowy)
1 stopa (foot) [ft] = 12 cali = 0,3048 m
1 jard (yard) [yd] = 3 stopy = 0,9144 m
1 pręt (pole, perch lub rod) [rd] = 5,5 jarda = 5,0292 m
1 łańcuch (chain) [ch] = 4 pręty = 20,1168 m
1 furlong [fur] = 10 łańcuchów = 660 stóp = 201,168 m
1 mila (mile) [mi] = 8 furlongów = 1609,344 m- jedna z istotniejszych jednostek, to właśnie w milach na godzinę podaje się ograniczenia prędkości na drogach
1 liga (league) = 3 mile = 4828,032 m
Brytyjskie jednostki wagi
Funt – po angielsku pound (lb). Odpowiada około 454 gramom. Z tą jednostką można się dość często spotkać kupując na przykład warzywa i owoce na rynku.
Gran – po angielsku grain. Odpowiada około 65 miligramom.
Dram – odpowiada około 1,78 grama.
Uncja – po angielsku ounce (oz). Odpowiada około 28 gramom- jednostka używana przez np. restauracje, możecie się wiec spotkać w menu ze stekiem 8 oz, czyli ważącym 226.80 g
Kamień – po angielsku stone (st).- 6,35 kilograma. Ta jednostka wagi jest dość popularna, warto przeliczyć i zapamiętać ile się waży w „kamieniach” : ) np. 75 kg to ok 11,8 kamieni
Kwarta – po angielsku quarter (qtr). Odpowiada 2 kamieniom, czyli wynosi 12,7 kilograma
Cetnar – odpowiada 50,8 kilograma.
Tona angielska – po angielsku ton (t)odpowiada 1016 kilogramom.
W skład jednostek imperialnych wchodzą również jednostki temperatury- stopnie Fahrenheita [°F] i Rankine’a [°R], jednak są one na tyle rzadko stosowane w UK, że aby zaoszczędzić bólu głowy Wam i sobie ;) postanowiliśmy je pominąć w tym wpisie.
Ciekawostka:)
System imperialny stosowany jest w również w dawnych koloniach brytyjskich, w tym w USA. Pamiętajcie jednak, że w Stanach Zjednoczonych niektóre jednostki, jak na przykład pinta, maja nieco inne wartości, niż te w UK.